180. rocznica urodzin Aleksandra Sochaczewskiego
A pomniejsz czcionkę A standardowy rozmiar A powiększ czcionkę
Aleksander Sochaczewski – malarz katorgi syberyjskiej, urodził się 3 maja 1843 roku w Iłowie. Przyszedł na świat w żydowskiej rodzinie. Prawdziwe nazwisko to Sonder Lajb.
W 1861 r. Sochaczewski, student Szkoły Sztuk Pięknych , włączył się do manifestacji warszawskich. Sam wydawał prasę podziemną, liczne ulotki i plakaty o treściach patriotycznych. Aleksander został aresztowany przez żandarmerię w 1862 r. uwięziony i skazany na śmierć , jednak karę tę zamieniono na 22 lata ciężkiej katorgi na Syberii. Po 15 latach skończyło się zesłanie. Nie otrzymał jednak prawa powrotu do Królestwa i zamieszkał w Monachium. Tam też powstała podstawowa część kolekcji syberyjskiej ( m.in.: „Kara słupa”, „Więźniowie przy pracy, „Pożegnanie Europy”).
Wielki artysta i patriota Aleksander Sochaczewski zmarł w Biedenmansdorfie 15 czerwca 1923 roku. Został pochowany w Wiedniu. W 1924 r. Odrodzona Rzeczpospolita Polska pośmiertnie odznaczyła Aleksandra Sochaczewskiego Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta. Dzieła A. Sochaczewskiego można podziwiać w Cytadeli Warszawskiej, gdzie artysta był więziony przed zesłaniem na Syberię.
O jego patriotyzmie, a także ogromnym zatroskaniu o losy Ojczyzny świadczy poniższy fragment z biografii artysty (własnoręcznie napisany) zamieszczony w katalogu wystawy brukselskiej z 1897 roku: "Byłem jeszcze bardzo młody, gdy wstąpiłem na drogę prowadzącą na Syberię. Uniknąwszy śmierci, pomyślałem, że moje życie może być jeszcze przydatnym biednej, ukochanej Ojczyźnie. Cała młodzież poświęcała się wówczas wielkiej sprawie wolności. Jakże wielką wydawała nam się śmierć za idee, za uwolnienie kraju"(…).